Hybryda też wymaga właściwego smarowania!

Adam Klimek

Ekspert Team Total

Hybrydowe układy napędowe może nie zdobywają nowych klientów w Polsce w takim tempie, jak na Zachodzie, ale po 20 latach od ich rynkowego debiutu (Toyota Prius w 1997 roku) widać, że nie jest to tylko chwilowa moda. Zatem – jaki olej stosować w takich samochodach?

Czym właściwie jest tzw. hybryda?

To układ silnika benzynowego i jednego lub więcej silników elektrycznych, które wzajemnie się wspierają. Podczas przyspieszenia silniki elektryczne wspomagają jednostkę benzynową, z kolei ta – poza napędzaniem auta – ładuje także baterie, które są źródłem energii dla silników elektrycznych. Pełny napęd hybrydowy umożliwia ruszanie na samym silniku elektrycznym, a także pokonywanie niewielkich odległości przy prędkościach miejskich bez włączania silnika benzynowego i bez zużycia paliwa. Ponieważ energia elektryczna jest także odzyskiwana w czasie hamowania, pojazdy hybrydowe zapewniają niskie zużycie paliwa, niski poziom emisji spalin i niskie koszty eksploatacji. W przypadku hybryd typu plug-in, których baterie można także ładować z gniazdka elektrycznego, możliwe jest przejechanie zwykle do 50 km w trybie wyłącznie elektrycznym, zanim trzeba będzie w ogóle włączyć silnik spalinowy.
W zależności od stopnia zaawansowania napędu, wśród samochodów hybrydowych wyróżnia się mikrohybrydy (ang. micro hybrid), łagodne hybrydy (ang. mild hybrid) oraz pełne hybrydy (ang. full hybrid). Inny podział samochodów hybrydowych opiera się na sposobie połączenia ze sobą silnika spalinowego i elektrycznego. Wyróżnia się tutaj hybrydy szeregowe, hybrydy równoległe i hybrydy mieszane. Uwaga kierowców i specjalistów skupia się zazwyczaj na ekologicznych i ekonomicznych zaletach takiego napędu, ze szczególnym naciskiem na zalety jazdy w trybie elektrycznym, a mało kto poświęca uwagę spalinowej części takiego układu, a ta ma bardzo wiele zalet.
W układzie hybrydowym wykorzystywane są wyłącznie silniki benzynowe. W zestawieniu z silnikiem elektrycznym nie potrzebują klasyczne rozrusznika czy alternatora. Automatyczna przekładnia planetarna jest znacznie prostsza w budowie niż popularne dwusprzęgłowe automatyczne skrzynie biegów (choć niektórzy producenci korzystają z tego rozwiązania), a dodatkowa, wysoka moc silników elektrycznych powoduje, że można zrezygnować z turbiny. Z racji tego również, że jak wspomniano są to wyłącznie jednostki benzynowe, unikamy komplikacji wynikających z budowy motorów Diesla. Nie jest też potrzebny filtr cząstek stałych czy koło dwumasowe. 

Pomysł napędu hybrydowego zrodził się przede wszystkim z zapotrzebowania na mniejsze spalanie i większą ochronę środowiska, a jednym ze sposobów osiągania niskiego zużycia paliwa oraz niskiej emisji zanieczyszczeń jest oczywiście minimalizacja oporów własnych silnika. Dlatego też producenci aut hybrydowych sięgają po oleje o niskiej lepkości. 
”Do silników spalinowych aut wyposażonych w napęd hybrydowy zalecamy używanie olejów o niskich lepkościach, np. 0W-20 czy 0W-16. To wynik specyficznej formy pracy jednostki – bardzo często służy ona jedynie do zasilania akumulatorów silnika elektrycznego i nie działa w trybie stałej pracy. Cykle wyłączania i uruchamiania tworzą bardzo niekorzystne warunki i wymagają środków smarnych, które błyskawicznie będą chronić wszystkie elementy” – mówi Andrzej Husiatyński, ekspert TotalEnergies

Warto też zauważyć, że niektórzy producenci sugerują używanie olejów stworzonych wyłącznie dla aut hybrydowych, o ekstremalnie niskiej klasie lepkości 0W-12 a nawet 0W-8. 
Idealną z punktu widzenia użytkownika jednostką napędową, jest silnik jak najmniej awaryjny, w którym olej trzeba wymieniać bardzo rzadko, a najlepiej wcale. To powoduje, że producenci stawiają bardzo duże wymagania olejom stosowanym w układach hybrydowych. 
„Olej do silnika w układzie hybrydowym, po to by układ taki był wysoce efektywny, musi mieć nie tylko niską lepkość, ale też dawać oszczędność paliwa, gwarantować doskonały zimny rozruch i pracę silnika w niskich temperaturach i zapewniać niskie zużycie i trwałość oleju przy jednoczesnym zachowaniu czystości silnika. To na co należy w tym wypadku zwracać szczególną uwagę, to zawartość dodatków przeciwzużyciowych (AW), zabezpieczających specjalną powłoką newralgiczne miejsca silnika spalinowego. Optymalne zestawienie takich dodatków znajdziemy w olejach TotalEnergies” – dodaje Andrzej Husiatyński.

Hybryda to mimo wszystko dość skomplikowany technicznie układ, stąd należy pamiętać o regularnym serwisowaniu takich jednostek napędowych. Najważniejsze w tym względzie są wytyczne producenta, a serwis musi obejmować nie tylko przegląd jednostki elektrycznej, ale również, a może przede wszystkim jednostki benzynowej, w tym oczywiście serwis olejowy.